Sagot sa Probability na Bersyon ng Problem of Evil, Part 2 | John Ricafrente Pesebre

This is now part 2 of our our response to the probability version of the problem of evil na nagsasabi: Nagpapatunay daw po ang ating mga karanasan sa mundong na marahil or probable na walang Diyos dahil napakaraming kahirapan at kasamaan. Hindi masyadong mabangis ang argumentong ito kasi hindi siya kasing sigurado nung logical version. Dito kasi parang, baka wala nga lang Diyos dahil sa kasamaang ito na tila baga hindi niya pinipigilan. Although this argument provides lip service to probability, it is actually a powerful internal sentiment supported by experiential information. And since yung suffering ang strong and the “feeling” of God is not readily available, hulaan ninyo kung ano ang gagawin nitong taong ito: mag-rebelde na lang sa idea ng Diyos. Humanap na lang ng tulong sa iba, wag na lang tumingala sa langit.

Pinaliwanag natin last episode na hindi po magandang argumento ang pinepresenta ng probability version because of three reasons: una, wala tayo sa posisyon o wala tayong angking kaalaman na sabihin na walang dahilan ang Diyos para pahintulutan ang kasamaan o paghihirap sa mundong ito; pangalawa, ang konteksto ng karanasan at warrant natin to believe God ay hindi lamang sa issue ng suffering and evil subalit sa higit pang maraming paraan; pangatlo, may mga katuruan ang Christianity na nagpapaliwanag na maaring mag co-exist ang Diyos at suffering & evil. Kumbaga, hindi na bago ang objection na ito sa pages ng Scripture. Sa pangatlong rebuttal na ito, mayroon tayong ipapaliwanag na apat na katuruan o teachings ng Christianity. Una, katuruan ng ating pananampalataya na ang pinapakapangunahing layunin ng buhay ay hindi pansariling kaligayahan kundi ang makilala ang Diyos. Hindi autonomous na happiness but but divinely gifted. 

Sa unang katuruan pong ito nagtapos yung ating nakaraang episode. Kung nais po ninyong balikan ito, pumunta lamang po kayo sa FB page na Kaliwanagan Kay Kristo.

Pangalawang katuruan, hindi lingid sa mananampalataya na ang sangkatauhan at ang mundo ay masasabing in rebellion sa Diyos simula pa nung pagkakasala ni Adan at ni Eba. Higit sa lahat nasa pages ng Scripture ang realidad na ito. Naalala ko ang isang pastor na napakaganda ng paliwanag sa obvious na problemang pinapahiwatig sa atin ng Bible literally . . . literally po ah. Kinuha niya ang kaniyang Bible at binuksan ang first three chapters ng Genesis. He suspended his bible on air holding on two those three pages and said, “All that happened in the rest of this Bible was a result of these three pages.” Yung sin, yung evil, yung suffering etc. Hindi po tayo ignorante sa katuruan ng Scripture na ang mundong ito is in a state of rebellion against God that is why it has sin and suffering. 

Ang pangatlong katuruan ay ito: ang mga layunin ng Diyos para sa atin ay hindi restricted sa mundong ito subalit may isa pang mundo na hinanda Niya para sa atin at yan ang buhay na walang hanggan o eternal life. Ang mundong ito na ginagalawan natin is not a cul-de-sac, meron pa. Sabi ni Pablo sa mga taga Korinto: “Kaya't hindi kami nasisiraan ng loob. Kahit na humihina ang aming katawang-lupa, patuloy namang pinalalakas ang aming espiritu araw-araw. 17 Ang bahagya at panandaliang kapighatiang dinaranas namin ngayon ay magbubunga ng kagalakang walang hanggan at walang katulad. 18 Kaya't ang paningin namin ay nakatuon sa mga bagay na di-nakikita, at hindi sa mga bagay na nakikita. Sapagkat panandalian lamang ang mga bagay na nakikita, ngunit walang hanggan ang mga bagay na di-nakikita.” (1 Corinthians 4:16-18). Ang mga paghihirap at pighati ay pansamantala lamang. Makakapiling natin ang Diyos panghabang-buhay at iiwan natin ang mga paghihirap sa mundong ito. Ako po bilang may chronic illness at si Apostol Pablo ay hindi mo minamaliit ang mga pinagdadaanang paghihirap natin. Ang amin lang po ay wag nating alisin sa atin isipan ang pag-asang ito sa ating mga dumaranas ng paghihirap. Ito po ang theodicy natin.

Pang-apat po na dahilan ay ito: ang makilalang lubusan ang Panginoon ay hindi maihahalintulad na kabutihang darating sa isang tao. Ang kilalanin ang Diyos ang siyang persistent na tugon doon sa challenge ng problem of evil na inconsistent ang proposition na God is all-good sa proposition na there is evil in the world -- nabanggit natin ito sa logical version ng problem of evil. Para sa mga anak niya, lubos na mabuti na makilala ang Diyos sa Kaniyang kabutihan kesa mabuhay na hindi maunawaan na mabuti ang Diyos sa gitna ng paghihirap. Sa gitna ng pighati, maaari pa ring sabihin ng mga anak niya na ang Diyos ay mabuti. Ang pananampalatayang ito ang nagdadala ng kapahingahan sa troubles ng mundong ito. Tulad na rin ng nabanggit ni Apostol Pablo sa 2 Corinto 4: 7-12  Ngunit kaming pinagkalooban ng kayamanang espirituwal na ito ay tulad sa mga palayok na gawa sa putik, upang ipakilala na ang dakilang kapangyarihang ito ay sa Diyos, at hindi sa amin. 8 Kabi-kabilaan ang pagpapahirap sa amin, ngunit hindi kami nalulupig. Kung minsa'y nababagabag, ngunit hindi kami nawawalan ng pag-asa. 9 Inuusig kami, ngunit hindi pinababayaan. Napapatumba kami, ngunit hindi lubusang nailulugmok. 10 Lagi naming taglay sa aming katawan ang kamatayan ni Jesus, upang sa pamamagitan ng aming katawan ay mahayag ang kanyang buhay. 11 Habang kami'y nabubuhay, lagi kaming nabibingit sa kamatayan alang-alang kay Jesus upang sa aming katawang may kamatayan ay mahayag ang kanyang buhay. 12 Kaya't habang nagwawagi sa amin ang kamatayan, nagwawagi naman sa inyo ang buhay.” May katagumpayang nakikita sa gitna ng paghihirap ang mga nagtitiwala sa kabutihan ng Diyos.

So ayan po, ang apat na teachings sa Christianity kung saan may mga katuruan ang Christianity na nagpapaliwanag na maaring mag co-exist ang Diyos at suffering & evil. And this was the third reason why we think that the probability version of the problem of evil is not a good argument. Ang evil and suffering ay hindi proof that God doesn’t exist. Nauunawaan lalo ito ng mga Christians dahil alam nila ang kwento kung paano ito nangyari: yung fall ni Adam and Eve. Bago ito, there was not suffering and evil sa essence ng nature.

Sa pagtatapos po natin ng series on problem of evil, next episode po magbibigay lang ako ng concluding remarks patungkol sa paggamit ng theodicy at problem of evil sa ating ministry personal man ito o sa simbahan. Marapat lamang pong magsanay tayo dito dahil sa kalagayan ng ating mundo ngayon na dumaranas ng napakalubhang distress. Not to mention pa yung issue sa mental health. All the more, this world needs Christ.

Ipaliwanag ko lang din po na nagkaroon ng major obstacle ‘yung atin pong planong mga video classes on apologetics sa ating FB page. Hinihingi ko po ang inyong intercession dito at hopefully maibalik ulit ito para sa inyong matagal nang nagre request na magkaroon tayo ng kurso sa apologetics. Again, sorry po at humihingi po ako sa inyo ng panalangin.

Ulitin ko din po na maa-access niyo ang manuscript ng  episode ngayon sa FB page na Kaliwanagan Kay Kristo. Ako po muli si John Ricafrente Pesebre ng Ratio Christi Campus Apologetics Alliance International nagsasabing bring your thoughts back to the Bible.

Photo

Sagot sa Probability na Bersyon ng Problem of Evil, Part 1 | John Ricafrente Pesebre

Ipagpapatuloy po natin ngayon ang ating presentation on theodicy and the problem of evil. Katatapos lamang natin ng pagsagot sa logical version ng problem of evil, at ngayon naman ay matatalakay natin ang probability version ng problem of evil at ang karampatang theodicy o kasagutan dito. Kung gusto ninyong mabasa ang manuscript ng previous episode, pumunta lamang kayo sa FB page na Kaliwanagan Kay Kristo. Para po sa pinakabuod ng naunang logical version of the problem of evil, ang sinasabi nito ay dahil daw sa may kahirapan at kasamaan sa mundo, logically impossible daw for God to exist. Pinasinungalingan natin ito. Even mga philosophers tulad nila JL Mackie na dating proponent nito, Paul Draper at William Rowe nagsabing defeated na ang logical problem of evil. Again kung nais po ninyong makita ang argumento, pumunta lamang po kayo doon sa FB page for part one and part two.

So lipat po tayo sa probability version ng problem of evil at ang karampatang tugon ng Christianity dito. Ang sinasabi ng probability version ng problem of evil ay ganito: Nagpapatunay ang ating mga karanasan sa mundong ito punung-puno ng kahirapan para mapatunayan na marahil or probable na walang Diyos. Hindi masyadong mabangis ang argumentong ito kasi hindi siya kasing sigurado nung logical version. Dito kasi parang, baka wala nga lang Diyos dahil sa kasamaang ito na tila baga hindi niya pinipigilan. Although this argument provides lip service to probability, it is actually a powerful internal sentiment supported by experiential information. And since yung suffering ang strong and the “feeling” of God is not readily available, hulaan ninyo kung ano ang gagawin nitong taong ito: mag-rebelde na lang sa idea ng Diyos. Humanap na lang ng tulong sa iba, wag na lang tumingala sa langit.

Sa mga may chronic illness na tulad ko, hindi ito malayong mangyari. Sa araw na araw na hirap, mas marami kang nararanasang hindi maganda. So nag-aaccumulate ‘yung negativity at nagiging persistent pa siya. Suffering is forced upon you but the presence of God seems alien o malayo. Honestly, hindi lang ikaw ang makakaranas nito pero yung mga tao ding nakapaligid sa isang taong may chronic illness. It’s not easy for a Christian to look at a mirror and see the ravages of chronic illness and at the same time see the distress din sa kasama mo sa pamilya mo. So right there and then, you could see yung necessity to have a life that not only personally overcoming distress but also overcoming it for other people most especially those you love. I like the passage that talk about God’s comfort in 2 Corinthians 7:6 that says, “But God, who comforts the downcast.” That word “comfort” there is Greek word “parakalōn” na “properly, ‘make a call’ from being ‘close-up and personal.’ Ang translation ko nga dito ay contrary sa mga translation ng mga Tagalog Bibles na “inaaliw.” Mas gusto ko yung “hinahalina” tayo ng Diyos kasi the Greek word “parakalōn” etymologically says na “hinahalina” tayo ng Diyos. So in its basic idea sa 2 Cor 7, yung mga downcast, yung mga wala nang maasahan, hinahalina sila ng Diyos.

Sa kung babalik tayo sa probability version ng problem of evil, maganda bang argumento ang, ulitin ko, “Nagpapatunay ang ating mga karanasan para mapatunayan na marahil or probable na walang Diyos sa mundong ito dahil sa napakaraming kahirapan.” Again is this a good argument?

Well it is not at magbibigay po tayo ng tatlong reasons. Una, wala tayo sa posisyon na sabihin na walang dahilan ang Diyos para pahintulutan ang kasamaan o paghihirap sa mundong ito. Limitado ang ating isipan at kaalaman para sabihin ito. Maaari kasing may dahilan ang Panginoon para pahintulutan ito subalit hindi sa atin pinapaalam. Malimit kung ikukumpara sa Diyos ang ating mga maliliit na karanasan ay walang saysay, subalit sa perspektibo ng Diyos nakikita niya ang relasyon ng mga ito sa wider perspective niya. Halimbawa, hanggang ngayon patuloy pa rin ang pagtatanong ko sa Panginoon kung bakit ako may chronic illness subalit unti-unti niya itong pinapakita sa akin sa pagdaan ng panahon. Ang punto ko ay nung dumating ito sa akin kulang ang aking kaalaman sa Kaniyang mga layunin subalit habang tumatagal nagkakaroon na ito ng kalinawan at kahulugan. 

Pangalawa na pagpula na ang argument ng probability version ng problem of evil ay hindi mabuting argumento ay ang konteksto ng karanasan natin sa Panginoon ay hindi lamang sa issue ng suffering and evil subalit marami pa. Ang probability daw po ay nakabase sa mga impormasyon. Probable ba na mai-shoot ng mamang ito ang bola. Depende siguro ang sagot mo kung kilala mo ang tao o hindi. Kung para sa’yo isa lang siyang ordinaryong player na na nagba-basketball maari mo sigurong sabihin, “Not probable.” Pero pag alam mo na ang titira ay si Steph Curry ng Golden State Warriors, then yang probability na yan na sagot mo ay tataas. Ganon din naman sa Diyos. Kung pamilyar ka sa ginagawa ng Diyos magkakaroon ka ng mas mataas na kumpyansa na mayroong Diyos dahil. I know that  sickness can cause men to lose sight of the bigger picture. Mahirap magkasakit ng pangmatagalan. Subalit kung ang pagkaunawa ko sa Panginoon ay andudun lang sa konteksto ng paghihirap baka nga isipin ko na posible na walang Diyos. Subalit marami pa akong alam na ginawa ng Diyos for example na lang  ay yung cosmological argument, o yung fine tuning argument, o yung moral argument etc. (by the way kapag pumunta kayo sa FB page natin after nitong episode na ito mahahanap niyo sa manuscript ang mga video links sa arguments na iyan.) At hindi lang mga external na intellectual arguments mayroon din akong iba pang internal experience sa Diyos na mahirap mapasubalian tulad ng karanasan ko at ng aking pamily sa transplant ko.

Pangatlo, may mga katuruan ang Christianity na nagpapaliwanag na maaring mag co-exist ang Diyos at suffering & evil. Sa madaling salita, may direktang tugon ang Christianity sa issue na ito kaya naman maari itong maluto sa ating isipan. Mayroon tayong apat na doctrines of katuruan dito.

Una, katuruan ng ating pananampalataya na ang pinapakapangunahing layunin ng buhay ay hindi pansariling kaligayahan kundi ang makilala ang Diyos. Malimit nagkakamali tayo na ang ating kaaliwan ang nasa tuktok na layunin natin sa buhay kaya inoobliga natin ang Diyos na bigyan tayo ng mga bagay na nagpapasaya sa  atin. Tila baga tayo’y mga alaga niyang hayop na kailangang pasayahin palagi. Subalit paano na lang yung mga kapatiran natin na nakakaranas ng pighati? Wala bang Diyos na kumakalinga sa kanila? Hindi ko sinasabing hanapin natin ang suffering but what I’m saying is even in the presence of suffering God still pursues His purposes for our lives and that is to know Him. Sa mga nakaraang episodes po on theodicy nabanggit natin ang Irenean theodicy kung saan naisasakatuparan ng Diyos ang Kaniyang layunin even amidst suffering. We also made sample human examples where we ourselves and  little kids understand that a greater good can come about suffering. In fact sa totoo lang po, ang growth ng Christianity ngayon ay nangyayari sa mga lugar na mataas ang suffering compared sa ating bansa. Ang mundong ito na ginawa ng Diyos na may mga taong may kalayaan ay nakikilala at natutuklas ang Diyos sa gitna ng kanilang paghihirap. Sabi ng kilalang Christian author ng Chronicles of Narnia na si CS Lewis, “God whispers to us in our pleasures; speaks in our consciences; but shouts in our pains. It’s his megaphone to rouse a deaf world.”

Itutuloy po natin ang talakayang ito sa susunod na episode dahil kulang na po tayo sa oras. Wag niyo pong kalimutang balikan ang manuscript ng episode na ito sa FB page na Kaliwanagan Kay Kristo. Ako po muli si John Ricafrente Pesebre ng Ratio Christi Campus Apologetics International nagsasabing bring your thoughts always back to the Bible.  

Photo

Sagot sa Lohikal na Bersyon ng Problem of Evil, Part 2 || John Pesebre

Sa nakaraang episode, sinimulan nating sagutin ang Logical Version ng Problem of Evil. This is part of the month-long discussion on theodicy and the problem of evil. Ang theodicy, we have talked about, ay tugon sa katanungan bakit pinapahintulutan ng Diyos na may kasamaan at paghihirap sa mundo. Kasama na rin dito ay ang ating pagtalakay ng tinatawag na problem of evil to give an adequate context on the solutions found in theodicy. Ang problem of evil po ay isang specific na argument concerning existence of God. Ganito po ang isang formulation nito: Premise 1: It is logically impossible for both God and suffering to exist; Premise 2: Suffering exists; Conclusion: God does not exist. To understand po yung  premise one you have to go to our earlier logical case that says: 1. God is All-Powerful 2. God is All-Knowing 3. God is All-Good 4. Evil exists. Inconsiatent dae po yung grupo ng 1-3 sa 4. So framed naman as a question: How can an All-Powerful, All-Knowing at All-Good God allow evil to exist? So dahil daw po may evil tayong nao-observe sa mundo, then most assuredly God is the one that doesn’t exist. 

Binanggit po natin last episode na wala namang obvious na logical impossibility sa first 3 premises as against the fourth premise kasi it doesn’t follow that if God is all that, it is impossible for Him to allow evil. When you look at the Bible it looks like divine permission for evil and suffering can be seen. Ang presence ng suffering & evil ay hindi argument against the goodness of God kasi may greater good na nakalatag ang Dios even after men destroyed an all-good creation by sin.

What is logically impossible though is for God to allow a square circle or a married bachelor or a robot with freedom (because you know robots are supposed to be programmed machines). Again, hindi logically impossible that God would allow suffering and evil. 

Subalit maari nating baliktarin ang objection na ito pabalik by arguing that it's built on nonsense dahil ang objection na logically impossible daw for both God and suffering to exist sneaks in two hidden assumptions. Ang una nitong dalawang ito ay tinalakay natin last episode at ang pangalawa ay tatapusin natin this episode. Una, akala ng maling argumento na ito ay dahil all-powerful at all-knowing ang Diyos ay maari Niyang gawin ang maski anong uri ng mundo maski pa ito'y logically impossible. Puntahan niyo na lang po sa FB page natin na Kaliwanagan Kay Kristo  yung manuscript for that episode. In essence what we argued there is God cannot create a logical impossibility of a world where free agents do not have free will. O mga programmed machines na may kalayaan o sariling pasya. Pangalawa maling assumption, kung all-good ang Diyos hindi Niya dapat kakitaan ng mabuti ang mundong may suffering.

Si Irenaeus, isang leading theologian nung 2nd century ay nagpaliwanag na ang mundo daw ay tila silid aralan para tayo ay mag mature at ang mga suffering sa mundo ay mga lesson plans. Hindi ko po ito binanggit to propose sa inyo ang theodicy ni Irenaeus subalit pinepresent ko ito to suggest a very important reality. You have heard nga na kung all-good ang Diyos hindi Niya dapat kakitaan ng mabuti ang mundong may suffering. Subalit tayo ngang mga tao nakakakita ng mabuti sa mundong may suffering. Dinadala mo ba ang mga anak mo sa dentista para magpabunot ng ngipin? Have you ever gone through the agony of gym workout? No pain, no gain. Nag-review ka na ba para sa Board o Bar exam? The fact of the matter is, God can use etong mga suffering and evil na ito for His good purposes just as we see good in them. So hindi totoo na porke may kapahintulutan ng suffering therefore God does not exist. Naalala ko nung inoperahan ako sa kidney transplant. Nasa holding area muna ako kasama ng ibang ooperahan. Hindi ko madescribe yung pinagsamang takot at pag-asa. This was the first time that I will be cut open. Yet I gave my confidence in God kasi nakita ko ang ginhawa sa kabila ng paghihirap. 

This is the point of this refutation sa objection na God must not exist because good and suffering cannot also exist together -- the point is mali yung hidden assumption. When my kids Eula and Biboy had severe dengue, ang bukambibig namin sa kanila is tiisin lang muna nila ang paghihirap ng araw-araw na injection kasi giginhawa din pag natapos na ito. Kids understand that. It’s not a difficult idea. How much more if you put that idea in the purview of God who sees all things. 

Ang biblical example natin nito ay ang kamatayan ni Kristo. Yun larawan talaga ng evil and suffering ang ginawa sa Kanya. Consider for a moment Hebrews 12:2-3 “For the joy set before him he endured the cross, scorning its shame, and sat down at the right hand of the throne of God. 3 Consider him who endured such opposition from sinners, so that you will not grow weary and lose heart.” Ang tinutukoy diyan ay ang Panginoong Hesus na sa kabila daw ng shame ng cross ang nakita niya ay joy; sa kabila ng bayolenteng opposition at paglapastangan  sa Kaniya, nakita Niya na tayo ay hindi mawawalan ng loob. So tingnan niyo, hindi argument against divine goodness ang permission ng suffering to happen.

Anyway, and this is a strong "anyway", hindi naman siya ang may sala pa nga bakit nagkaganito ang mundo natin. It was yung fault nung first Adam; pero buti na lang sinulosyunan ito nung last Adam na si Kristo. And this is one way we can understand yung covenant of redemption na tipan ng Trinity kung saan luluwalhatiin ng Anak ang Ama to redeem God's people from. Ang people will believe this because of the Holy Spirit’s ministration to sinful people like you and me. Sa madaling salita, although alam ng Diyos ang magiging outcome pag nag-create Siya ng free creatures, kinakitaan Niya pa rin ito ng greatest good sa pagbibigay ng luwalhati sa Diyos sa pamamagitan ng pagliligtas ng Anak sa mga suwail na taong ito.

Malimit kong sabihin sa aking mga anak na bulinggit na even sa chronic illness at PWD status ng daddy nila ngayon, nagbibigay ng Panginoon ng patuloy na kabutihan ang Diyos bukod sa pinakamataas na regalo na eternal life. Sa karamdaman ng daddy nila, nagkaroon ng mas maraming oras with them and ministry-wise, naging authentic ang daddy nila to speak on issues of sickness and suffering. Again ang punto ko lang is that for a Christian hindi impossible mag co-exist ang joy at pain or goodness at bad. Hindi siya  logical impossibility tulad ng sinasabi ng mga objectors. 

So masasabi natin na defeated ang dalawang maling assumptions ng logical version of the problem of evil dahil it is arguing from nonsense. Hindi logical impossibility ang Diyos at evil to exist together this world. At mali din yung assumption ng mga objectors na lahat ng klase ng mundo pwedeng gawin ng Diyos dahil hindi siya maaring gumawa ng logically impossible na setting ng  universe. At mali din yung assumption ng objectors na pag may suffering ay may zero goodness.

Next episode po we will do a topic break kasi pag-uusapan po natin ang tungkol sa undas. Then sa susunod na episode non dun po natin itutuloy yung pagsagot natin sa probability version ng problem of evil na nagsasabi na, “Sige sabihin na nating mali ang logical version, pero sa dinami dami ng kahirapan at evil sa mundo probably God doesn’t exist.”

Photo

Sagot sa Lohikal na Bersyon ng Problem of Evil, Part 1 || John Pesebre

May value din po ang repetition, o paulit-ulit. Nagagalit tayo minsan sa isang taong paulit-ulit, pero ang repetition has its value sa ating isipan. Repetition daw po might reinforce yun pong idea na ang inuulit na bagay creates strong neural pathways in the brain. I’m talking here about the repeated concept natin dito of the problem of evil. I repeat it because it is a very precise idea sa history ng simbahan sa kaniyang pag formulate ng theodicy. Ang theodicy, at eto rin uulitin ko, we have talked about, ay tugon sa katanungan bakit pinapahintulutan ng Diyos na may kasamaan at paghihirap sa mundo. 

So in this episode we will try to provide an intellectual response sa problem of evil in its logical version. Tapos na po tayo sa pagtugon ng emotional version nito last episode. So ngayon we are assuming that the suffering person has already opened the door of rationality to make sense ng kaniyang paghihirap. So this is still as important a ministry is nung sa emotional kasi dito ka mangangarap na itayo uli ng Diyos ang buhay nitong taong naghihirap. Nung magkasakit nga ako, at nakatanggap ako ng massive emotional support sa family, friends at brethren, pero at some point I still need to pick the pieces up -- kailangan ko i-approach ang suliranin ko na may mental competence. This enabled me to analyze and plan the new normal ng buhay ko. Hindi po puwede yung habangbuhay akong naghahangad ng emotional support lang. Well I still do seek for emotional support even to this day, but it is because a transformed mind has taught me to be, not just mentally competent, but also emotionally, spiritually at socially competent. This COVID season my family created new measures so that we could stand resilient and emotionally, spiritually, mentally at socially competent. All of these are spurred by acts of the mind, as we distinguish it from acts of the emotion ng theodicy na natalakay ko po last week. 

Ang defense po sa logical version ng problem of evil begins with an analysis and that is  understanding what the logic of the problem of evil is. Narito po ang case ng problem of evil: 1) God is All-Powerful; 2) God is All-Knowing; 3) God is All-Good; 4) Evil exists. Ang ancient philosopher po na si Epicurus at and modern philosopher na si JL Mackie cries inconsistency ng  1-3 vs 4. For them this case is an argument for the non-existence of God for how can the God of those first three proposition allow the fourth proposition. If evil exists then he is a being who is not all-powerful, not all-knowing, not all-good leaving us with a god who is just like us -- no god at all. 

Sa church history there have been efforts to respond to this.  One in particular is Irenaeus na may theodicy na ganito. Para sa kaniya ang mundo daw ay bukod sa best possible world na maki-create ng mundo dahil angkop ang mundong ito sa pag-develop ng mga taong may kalayaan. Tila baga silid-aralan ito at ang kahirapan ay bahagi sa nagsisilbing mga aralin para tayo’y mag-mature at matuto. Again people can question this as having no greater good argument (thereby questioning God's omni-benevolent attribute) dahil maaring sabihin ng tao na okay pa na immature ako sa buhay kesa maghirap. Binanggit ko po si Iranaeus para halimbawa ng isang pinuno ng early church na nag-argue na hindi inconsistent na may evil at may Diyos at the same time. Marami pa po sa kasaysayan subalit wala po sigurong mas celebrated pa sa freewill defense ng isang modernong Christian philosopher na si Alvin Planting. Dahil sa defense na ito nakapagsabi ang modern atheist philosopher na proponent ng logical version ng problem of evil, na defeated na ang logical version of the problem of evil dahil na nga po sa argument na ito ni Plantinga.

Framed in another logical case, ang logical problem of evil ay ganito: Premise 1: It is logically impossible for both God and suffering to exist; Premise 2: Suffering exists; Conclusion: God does not exist. 

Sagot ni Plantinga, tulad ni Iranaeus atbp,  hindi imposible na pahintulutan ng Diyos na na may evil and suffering sa mundo. Ang impossible ay yung gagawa ang Diyos ng isang illogical na bagay like bilog na parisukat. Mali ang idea ng Premise 1 na “It is logically impossible for both God and suffering to exist.” That statement is not true. Kung gagawa tayo ng tamang statement about logical impossibility ay ganito: “It is logically impossible for Juan to be both married and a bachelor or an unmarried man at the same time.” Walang hayagang kontradiksyong makikita sa for both God and suffering to exist. Paano laya naisip nila Mackie at Epicurus na may contradiction? Para matupad yung kagustuhan nilang walang Diyos, tinatago ng argumentong ito ang kanilang mga maling  akala. Ayon sa Christian philosopher na si William Lane Craig may dalawang maling akala ang maling argumentong nabanggit. Una, akala ng maling argumento na ito ay dahil all-powerful at all-knowing ang Diyos ay maari Niyang gawin ang maski anong uri ng mundo maski pa ito'y illogical. Pangalawa, kung all-good ang Diyos hindi Niya dapat kakitaan ng mabuti ang mundong walang suffering.

Okay yung una: wag po kayong mabibigla kung sabihin ko sa inyo na hindi gusto ng Diyos gumawa ng mundo ng mga robots para masiguro na walang gagawa ng evil. Gustong sabihin nito ay wala tayong freedom. Mukhang mataas sa determinasyon ng ating Panginoon na magbigay ng kapasyahan o kalayaan sa mga nilalang na inaatasan niya ng tungkulin tulad ng mga tao. Kung robot kasi wala itong kapasyahan o kalayaan. Hindi rin naman kalayaan yung may kapasyahan ang tao pero wala siyang kakayahang gawin ang kaniyang kapasyahan. And so mukhang minarapat ng Panginoon na gumawa ng mga nilalang na tao na may kalayaan at kapasyahan. Subalit kasama dito sa kapasyahan at kalayaan na ito ang abilidad ng tao na humarap o tumalikod sa isang bagay. At nangyari na nga ito doon sa hardin ng Eden. Ipinakita sa buong chapter 1 ang katotohanan at kapangyarihan ng Salita ng Diyos na nagsabi din sa kanila na wag kumain ng prutas. Subalit sa kanilang  angking kapasyahan, tinalikuran nila ang kaalamang utos na ito. Should God have intervened? Sa tingin ko God was allowing them to learn for themselves how to “subdue” and “have dominion” over  the earth na nakalagay sa Genesis 1:28 na nagsasabi, “And God blessed them. And God said to them, "Be fruitful and multiply and fill the earth and subdue it, and have dominion over the fish of the sea and over the birds of the heavens and over every living thing that moves on the earth." It was a good thing for them to learn how to manage ‘yung nasasakupan nila. Yung serpent was part of  the “living thing that moves on the earth.” God didn’t not prevent them to speak to the serpent. They were supposed to deal with even crafty animals dahil sila nga ang managers of the land. Since this is your land, you need to gain knowledge how to manage it at kasama na nga doon yung pag-manage ng  rules concerning the Tree of the Knowledge of Good and Evil. It was good.

Photo

Theodicy at ang Problema sa Kasamaan at Kapighatian, Part 2 (Manuscript) || John Ricafrente Pesebre

Last episode po sinimulan natin ang topic na theodicy o tugon sa katanungan na bakit pinapayagan ng Diyos na may kasamaan at paghihirap sa mundo. Kasama na rin dito ay ang ating pagtalakay ng tinatawag na problem of evil to give an adequate context on the rational solutions found in theodicy. Marami na rin pong mga Christian apologists ang nagsabi na ang katanungan patungkol sa Diyos at paghihirap o suffering ay ang pinakamahirap  na katanungan sa apologetics. 

Nagpapatuloy tayo ngayon ng pagpapaliwanag sa mga mahahalagang kaalaman na hatid sa atin ng theodicy. Nauna na last episode yung kaalaman ng malinaw na larawan ng realidad na wala pa tayo sa langit, o larawan na magkahalo ang hirap at ginhawa. Yan po ang una. Ang pangalawa ay 2) paglapit ng Diyos, 3) mga dakilang katangian ng Panginoon at  4) kakayahan ng Diyos na magpanukala o mag-decree.

Isa sa mga nais kong liwanagin ay ang motive behind theodicy na paglapitin ang Diyos at ang taong nakakaranas ng pighati. Kung iisipin mo nga naman, bakit gagawa si Augustine o si Irenaeus mga kilalang pinunong lingkod ng simbahan nung unang panahon bakit sila gagawa ng theodicy? Ito ba’y kapritso lamang o nais nilang ipaliwanag sa mga tao na hindi totoo yung objection ni Epicurus na inconsistent na merong Diyos at evil at the same time? Mukhang kumikiling ang ating palagay papunta sa bukod sa mali si Epicurus, ang Diyos ay may dahilan kung bakit Niya pinapayagang mangyari ang kapighatiang ito. Mas maganda yatang ipaliwanag ito through a testimony. Nung ma-diagnose ako ng kidney failure nung 2013 ang unang reaction ko ay kapighatian. Ang aking isipan ay nagpapalipat-lipat sa “Merong Diyos” at “Walang Diyos.” Sa unang linggo ko po na iyon nagpadala po ang Panginoon ng 125 na bisita sa akin. Minsan sa isang araw nagpapang-abot pa ang mga bisita sa ospital. Ang malimit na nilalaman ng mga panalangin ng mga kapatirang bumibisita ay malapit ang Diyos. This is my first real encounter with theodicy -- a God who draws near to the suffering and sick. So tandaan po natin: sa theodicy, naka-alalay ang kaalaman na hindi lumisan ang Diyos.

Ang pangatlong kaalaman po ay ang mga dakilang katangian or attributes ng Panginoon. Sa theodicy prominente ang tatlong omni- qualities ni Lord: All-knowing, All-powerful at All-good. Dahil directly na tumutugon malimit ang theodicy sa problem of evil kailangan nating maunawaan na ang problem of evil implies the presence of these attributes kasi put as a theological case, ang problem of evil comprises four propositions namely 1) God is All-knowing, 2) God is All-powerful, 3) God is All-good and 4) Evil exists. Kaya nga lang sa problem of evil, ang propositions 1-3 ay inconsistent daw sa 4. Pero just the same, the 3 great divine attributes are assumed to be in the problem of evil. 

Ang prayer ng isang nagdadalamhati ay isang prayer na namamanhik sa power, knowledge at goodness ng Diyos. Naalala ko ng unang gabi nang ma-diagnose ako ng kidney failure sa NKTI. Nasa CR ako at doon ako nanangis. Ang tugon sa akin ng Diyos sa simula ay hindi rational o intellectual, kinalaunan na lang yon nangyari. Bagkus ang tugon sa akin ng Diyos ay magkaroon ako ng resilience brought about by the encouragement of the people who visited me. God’s knows. He has the power. He has the goodness to respond to the needs of the suffering because of who He is. Iba-iba lang ang kapamaraanan Niya --sa akin, yung social support and fellowship. Hindi ko po alam ang pinagdaraanan niyo ngayon kung kayo ay namimighati pero hindi ko po ipagdadalawang-isip na hikayatin kayong lumapit imbes lumayo sa  Diyos na All-powerful, All-knowing at All-good. 

Ang pang-apat po takes off from number 3 in the sense na dahil sa ang Diyos ay puspos ng mga dakilang katangian na iyan He has the ability to decree o magpanukala. Sa madaling salita, even the evil and suffering that happens in the world has meaning kay Lord. Walang nangyayari na hindi dumaan sa Kaniyang kapahintulutan. No evil happens that is gratuitous. Gratuitous means lacking reason, unwarranted. Kaya nga lang ang detalye ng reason niya hindi niya sa atin sinasabi subalit may mga ipinapahayag Siya na kaalaman. Siguro mas magandang magbigay na naman ng patotoo para luminaw ito. Hanggang ngayon hindi ko pa rin alam ang detalye sa dahilan kung bakit pinahintulot ng Diyos na ako’y magka chronic illness. Subalit yung long-term alam ko -- at yan yung gamitin ng Diyos ang aking buhay bilang illustration ng Kaniyang kaluwalhatian. Hindi ko alam kung ano ang hatid ng susunod na taon sa aking pamilya subalit ang alam ko ay kung anuman iyon may mabuting dahilan ang Diyos para dito at hindi Siya nagpapabaya. May pangamba sa akin oo, pero ito’y pinupundi ng kagandahang loob ng Diyos na nararanasan namin sa araw-araw. Sa pag-alala nga ni Pablo sa 2 Corinto 4:8-10, 8 Kabi-kabilaan ang pagpapahirap sa amin, ngunit hindi kami nalulupig. Kung minsa'y nababagabag, ngunit hindi kami nawawalan ng pag-asa. 9 Inuusig kami, ngunit hindi pinababayaan. Napapatumba kami, ngunit hindi lubusang nailulugmok. 10 Lagi naming taglay sa aming katawan ang kamatayan ni Jesus, upang sa pamamagitan ng aming katawan ay mahayag ang kanyang buhay.” Sa theodicy, nauunawaan natin na lahat ng bagay ay may kahulugan sa Diyos. Maski pa hindi Niya minamarapat na ipaalam sa atin ang mga detalye, maari nating panghawakan na lahat ng ito’y para sa Kaniyang kaluwalhatian na mabuti at banal.

So tandaan po natin yung apat na kaalamang hatid ng theodicy: 1) a clear picture of reality, 2) a God who draws near, 3) the great attributes of God at 4) the God who decrees.

Subalit bago ako magtapos ngayon, nais ko lamang magbigay ng ilang mungkahi. You have heard me intellectualize itong issue ng evil and suffering. Totoo naman po na ang theodicy involves intellectual solutions on the problem of evil. Kailangan po itong malaman ng isang taong nagdadalamhati, subalit malimit po hindi niya ito kailangan agad. Ang may kailangan ng katuruang ito ay yung magmi-minister sa nagpipighati. At ang kaalamang ito should be practiced as love, compassion,empathy and even silence, hindi practiced as lecture o Mr.-Know-It-All. Moreover, itong mga intellectual solutions na ito ay may mga weakness pa din sa kadahilanan ngang very limited ang kakayahan ng ating isip to wrap it around the mind of God. Our minds are finite, and His is infinite. Pero just the same these solutions are reasonable enough to spur us to fruitful practice. Sa isang episode po tatalakayin natin yung emotional problem of evil kung saan ia-assume natin na ang theodicy has a heart, a hand and an ear -- maski wala munang bibig na magsasalita. We approach the suffering with the Spirit of Christ to love, have compassion and kindness. Malimit po kasi nasisira ang pagmiministeryo natin sa suffering by not listening, by not addressing muna yung emotional condition nung tao. Later, yung nagpipighati must open the door of rationality para makapag-analyze siya ng kaniyang condition at doon mahalaga nating maipakita sa kaniya yung mga intellectual solutions sa problem of evil and suffering. Hindi rin kasi maganda na habang buhay siyang nakamukmok at hindi napag aaralan intellectually ang kaniyang condition. Nang ma-transplant ako nung 2014, doon ko na realize na hindi ako dapat magmukmok palagi dahil kailangan kong gamitin ang aking isipan. Yes, andudun pa rin yung need for emotional fulfillment pero importante na may rational or intellectual understanding ako sa aking condition. So tandaan lamang po ninyo itong dynamic na ito ng emotional at rational sa ministry sa suffering people. 

Photo

Theodicy at ang Problema sa Kasamaan at Kapighatian (Manuscript) || John Ricafrente Pesebre

This month po we will talk about theodicy o tugon sa katanungan na bakit pinapayagan ng Diyos na may kasamaan at paghihirap sa mundo. Kasama na rin dito ay ang ating pagtalakay ng tinatawag na problem of evil to give an adequate context on the rational solutions found in theodicy. Marami na rin pong mga Christian apologists ang nagsabi na ang katanungan patungkol sa Diyos ay paghihirap o suffering ay ang pinakamahirap  na katanungan sa apologetics. Totoo din ito sa Pilipinas sa pakikipag-usap ko sa mga taong involved din sa ministry of apologetics. Hindi lang ito totoo dito sa Pilipinas, ito rin ang pinakamalimit itanong ng mga tao, at least sa aking karanasan. Totoo kaya ito sa inyo din, na isa ito sa mga pinakamahirap  na katanungang itinataas niyo sa Panginoon? Lalupa ngayong may COVID-19. Sa aklat na inakda ni Frank Snowden pinamagatang Epidemic and Society kung saan pinag aralan niya ang tugon ng mga pamayanan sa apat na major epidemics na dumaan sa kasaysayan ng mundo. Bahagi sa kaniyang mga natuklasan ay ang tendency talaga ng mga tao na maghanap ng meaning sa nangyayari. Ganon din yata tayo sa epidemic na ito, nagtatanong tayo ng bakit? Ngayong mga episodes na ito, sisikipin nating makapagbigay ng tugon sa pangangailangan na yan assuming na tulad ng mga tao sa pag-aaral ni Snowden ay tayo din ay may mga katanungan patungkol sa kahirapang itong hatid ng pandemya. Malimit mas madaling makapag nilay-nilay ang isang tao kapag medyo dumaan na ng matagal na panahon ang sigalot and then look back to reflect on what happened. This is a good time because ilang buwan na rin ang dumaan since nagsimula ang pandemyang ito.

Sisimulan natin ang pagtalakay ng theodicy by defining clearly what this English word is and what knowledge it brings us. Theodicy helps us know certain things. Dalangin ko nga po dito ay yung kaalamang matutunan natin ay magamit talaga natin hindi lang sa pagtugon sa mga katanungan natin subalit magamit din natin ito sa pagmiministeryo sa ibang taong nangangailangan ng kausap, gabay o saklolo sa hirap ng suliranin nila. 

Banggitin ko din lang po na ang manuscript ng episode na ito ay ilalagay ko sa ating Facebook page na Kaliwanagan Kay Kristo at abangan niyo po sa pagtatapos ng episode na ito para sa ilang pa-anunsiyo related sa ating Facebook page.

Ang theodicy po ay isang termino na galing sa dalawang Greek words na “theo” for God at “dike” for “trial, or judgment.” Ayon po sa Miriam-Webster Dictionary, and “theodicy” po ay “defense of God's goodness and omnipotence in view of the existence of evil.” Wala po tayong native na word for theodicy. Ayon sa Christian philosopher na si Alvin Plantinga ang theodicy is the “answer to the question of why God permits evil.” Si Rene von Woudenberg, sa kanyang chapter na “A Brief History of Theodicy” sa aklat na The Problem of Evil  naglahad na ang “theodicy” ay “affirms both the existence of evil and the existence of God, that is, of an omnipotent, omniscient, and perfectly good creator and sustainer of the world.”

Ang topic ng theodicy ay other side ng coin ng problem of evil. Ang sinu-solusyunan po ng theodicy ay ang problem of evil and suffering. Ang problem of evil po ay may logical version, probability version at emotional problem of evil. Ang logical version aims to argue for the non-existence of God based on the conclusion that an all-powerful, all-knowing at all-good God is inconsistent to exist in a world full of suffering and evil. Para po mas malinaw, may apat po na premises ang case for problem of evil na linalatag ng mga philosophers na inconsistent. 1) God is All-Powerful, 2) God is All-Knowing, 3) God is All-Good and 4) Evil exists in the world. Para kay Epicurus at JL Mackie, ancient at modern philosophers, ang 1-3 ay okay pero they are inconsistent sa 4. God it seems kung Siya daw omniscient, omnipotent at omnibenevolent, hindi Niya daw papayagan na magkaroon ng evil. At ngayon dahil mas nararanasan ng senses natin ang evil -- meaning hindi natin kailangan ng mga inference to conclude that -- then diyos ang hindi nag-e-exist. Yan po mga kapatid ang logical version of the problem of evil.

May tinatawag naman pong probability version ng problem of evil kung saan, ina-assume na defeated na ang logical version kasi hindi inconsistent na mayroong Diyos at mayroong suffering at the same time. Subalit sa pag assume na ito na defeated na ang logical version, nanduduon pa rin ang evil na nararanasan natin kaya most probably, ulitin ko po, most probably God doesn’t exist. Ang resulta ng conclusion na ito ay apathy o walang paki sa Diyos na pamumuhay. Ipinapakita din ng  probability version na mahinang diyos ang Panginoon kasi parang weak siya to prevent evil and suffering.

May pangatlo po na version ang problem of evil at ito sa tingin ko ang pinakamahirap -- the emotional problem of evil. Maraming mga tao ang lubha ang pagdadalamhati na hindi tumatanggap ng mga rational explanations o paliwanag. 

Wag po kayong mag-alala, sa buwan pong ito mag-lalaan po tayo ng tigi-tigisang episode para sa mga versions na yan at ano ang mga kasagutang Kristiyano sa mga iyan. Ngayon po ay gugugulin ko muna ang natitirang minuto natin sa uri ng mga mahahalagang kaalaman na maari nating baunin sa pag aaral ng theodicy. Ito po  ang mga sumusunod: 1) larawan ng realidad, 2) paglapit ng Diyos, 3) dakilang katangian ng Panginoon at  4) kakayahan ng Diyos na magpanukala o mag-decree.

Ang theodicy  po ay una, nagbibigay ng larawan ng realidad. Dahil sa ang theodicy ay harap-harapang tinatalakay ang evil and suffering, mayroon tayong idea na tulad ng idea na bigay sa atin ng 2 Corinto 4:7-10 Ngunit kaming pinagkalooban ng kayamanang espirituwal na ito ay tulad sa mga palayok na gawa sa putik, upang ipakilala na ang dakilang kapangyarihang ito ay sa Diyos, at hindi sa amin. 8 Kabi-kabilaan ang pagpapahirap sa amin, ngunit hindi kami nalulupig. Kung minsa'y nababagabag, ngunit hindi kami nawawalan ng pag-asa. 9 Inuusig kami, ngunit hindi pinababayaan. Napapatumba kami, ngunit hindi lubusang nailulugmok. 10 Lagi naming taglay sa aming katawan ang kamatayan ni Jesus, upang sa pamamagitan ng aming katawan ay mahayag ang kanyang buhay.

Nung magsimula po ang chronic illness ko nung 2013, napakahirap  na tanggapin na ang lingkod ng Diyos ay magkakaroon ng karamdaman at malilimitahan ang kaniyang ministeryo. Napakalaking transition sa akin nang matanggap ko ang bagong realidad or new norm ng aking buhay na tinukoy din naman ng Salita ng Diyos diyan sa sitas sa taas. When I finally opened that door of realization, a lot of  positive things happened sa akin; isa na dito ay ang asikasuhin ang aking survival skills sa karamdaman.

Itutuloy po natin next episode yung 2-4 ng mga kaalaman na iyan. Then after next episode, iisa isahin po natin yung mga versions ng problem of evil by giving Christian defense and theodicy. Pero next episode patuloy na introductory na dagdag kaalaman sa Christian discipline ng theodicy.

Kung hahanapin po ninyo ang manuscript na ito sa ating Facebook page, maglalagay po ako ng mga resource  videos sa comment section para po sa solutions sa logical, probability at emotional problem of evil. Ako na naman po si  John Ricafrente Pesebre nagsasabing bring your thoughts back to the Bible.

Photo (C)

What is Classical Apologetics? || Omar Arellano

Ang apologetics ay isang science and art kung paano i-defend ang ating pananampalataya from objections laban dito. Lahat ng mga Christians ay called to practice apologetics. Ito ay dahil makikita natin mismo sa sinabi ni Apostle Paul na part ng ministry ng gospel ang pag defend sa gospel. Sabi nga ni Paul sa Philippians 1:7, “It is right for me to feel this way about you all, because I hold you in my heart, for you are all partakers with me of grace, both in my imprisonment and in the defense and confirmation of the gospel.” In light of this siyempre ay mapapatanong tayo about sa different methods kung paano ba i-defend ang ating faith. Sa current na series natin ay I will talk about ang methodology na tinatawag na classical apologetics. Pagkatapos ng talk natin about sa classical apologetics ay pag-uusapan natin sa mga susunod na broadcast ang mga iba’t ibang argumento na napapabilang sa methodology na ito upang maging mas familiar tayo rito. Sa ngayon ay magbibigay muna ako ng introduction patungkol sa kung ano ba ang classical apologetics bilang isang methodology. Ang magiging basis natin sa pag explain kung ano ang classical apologetics ay ang libro ni Steven Cowan sa Five Views on Apologetics kung saan ay may contribution ang apologist na si William Lane Craig about classical apologetics.

Basically ay Dr. Craig showed na ang methodological approach for classical apologetics is to use reason in the form of rational arguments and evidence ay essential for us to show that Christianity is true, though ang reason only has a secondary or contingent na role in personally knowing that Christianity is true. The reason is that ang proper ground of us knowing Christianity to be true ay based sa inner witness ng Holy Spirit sa ating hearts. We will share about this distinction of showing Christianity to be true and knowing Christianity to be true for us to appreciate the classical method. Ang classical na approach ay practiced ni Thomas Aquinas, Hugo Grotius, at William Paley. Three notable people na we know in our generation who practice it is si William Lane Craig, si R.C. Sproul who died last December 17, 2017, and si Norman Geisler who died last July 1, 2019. Ang classical na approach ay binubuo ng natural theology at Christian evidences. Ang natural theology ay defined as a way of reflecting on the existence and nature of God na independent sa divine revelation. Ang ginagamit nila typically ay ang human reason and also observation ng nature or ng universe. Ang mga example naman nito ay ang cosmological, teleological, moral, at ontological arguments for God’s existence. Ang Christian evidences naman ay evidence that particularly make a case for the truthfulness of Christianity. Ang examples nito ay ang arguments ni Geisler such as miracles, reliability of the scriptures, the resurrection of Jesus, the divinity of Christ, and the authority of the Bible. Just a quick comment, we will explain each of the mentioned arguments for us to grasp the big picture better so no worries if di niyo gets what is being referred to. Going back, in showing Christianity to be true, ang classical apologists would see na necessary ang pag gamit ng natural theology and Christian evidences, or in other words ay to show arguments muna for theism or God’s existence, then arguments specific that show Christianity to be true. Ito ang key na distinctive ng classical apologetics when we compare it with the evidentialist approach. Sila Sproul, Gerstner, and Lindsley would argue kasi na meaningless ang argument if hindi preceded ang miracles ng natural theology. Norman Geisler agrees with this na dapat natural theology muna bago Christian evidences. An evidentialist kasi na apologist like Gary Habermas would differ in a sense that we don’t need natural theology to precede Christian evidences. We can use for example, ang resurrection ni Jesus as a starting point, and when we are able to show it to be true, it retrospectively shows that God exists and that Jesus’ message is credible. Ito ang key difference between classical and evidentialist apologetics though they agree on many parts. 

In justifying classical apologetics in Scripture, Craig commented on kathoratai on Romans 1:20, which means clearly perceive and discern. Sabi niya na puwede ito mag indicate na involved ang inferential reasoning sa pag perceive ng invisible nature ni God sa creation. Basically ang inferential reasoning ay you reach a conclusion based on reasoning and evidence. Isa siyang proseso where we use our reason to see whether or not a proposition is true, which leads us to a rational na conclusion. A very close parallel daw ayon sa mga commentators ng Romans passage ay ang Hellenistic na work na Wisdom of Solomon 13:1-9 kung saan clearly in view ang inferential reasoning. Higit pa rito ay sa Acts 14:17 na kahit God allowed the Gentiles to go in their own way, He did not leave them without evidence or testimony, which is binubuo ng created order. Plausible raw ito na interpretation which shows na legitimate ang pag gamit ng natural theology. Sa pag show naman ng Christian faith to be true, he cited ang appeal ng gospel writers sa miracles and fulfilled prophecy ni Jesus to show ang veracity ng kanyang message. Ang example nito ay ang practice ni Jesus sa Luke 24:25–27 and John 14:11, and ang sermon ni Peter sa Acts 2:22-32. Aside from what we had talked about in showing Christianity to be true, it’s important to note na ang role ng Holy Spirit in showing Christianity to be true is not to supply ang pagkukulang natin sa ating mga arguments. What He does ay ang pag move sa heart ng unbelievers to weaken their sinful na prejudices and for them to open their minds to consider the arguments.

Now that we were able to talk about showing Christianity to be true and a brief scriptural basis sa method ng classical apologetics, let’s talk about knowing Christianity to be true which is based sa inner witness ng Holy Spirit. Ang role daw ng witness ng Holy Spirit ay self-authenticating. This means na intrinsic siya na defeater ng mga defeaters brought against our faith. Ang defeater basically is a belief na if true will show na another belief is false. This means na we don’t need additional arguments or evidence for us to know na we experience God’s Spirit. It’s an immediate experience and not a proposition, like the way we see a beautiful scenery which is hard to describe using words, pero we know na maganda ang nakita natin na scenery. Ang subjective na assurance na ito gives us objective knowledge of the truth and ang experience overwhelms ang mga arguments na thrown against us. Ang analogy which I could give ay if you witnessed a murder. Dahil you are a primary witness ay sure ka kung sino ang pumatay. Even if you were framed to make it seem na you committed ang murder, kahit gaano ka solid ang argumentation nila against you ay resolved ka in your heart na you did not commit the crime. One passage that show this witness ay ang Romans 8:15-17, “For you did not receive the spirit of slavery to fall back into fear, but you have received the Spirit of adoption as sons, by whom we cry, “Abba! Father!” The Spirit himself bears witness with our spirit that we are children of God, and if children, then heirs—heirs of God and fellow heirs with Christ, provided we suffer with him in order that we may also be glorified with him.” Another ay ang Galatians 4:6, “Because you are his sons, God sent the Spirit of his Son into our hearts, the Spirit who calls out, “Abba, Father.” Ang role lamang ng argument and evidence in knowing Christianity to be true ay ang tinatawag ni Martin Luther na ang ministerial use of reason, which means na subordinate sa ating faith ang reason. This makes our faith secure in times na wala tayong evidence or argument for our faith.

In summary, we showed what classical apologetics is by showing yung distinction nito from evidential apologetics when we talked about showing Christianity to be true. We also talked briefly about yung scriptural basis for the practice. We also talked about yung knowing Christianity to be true na aspect ng classical apologetics to show na ang ultimate foundation ng faith ng isang Christian ay hindi based sa evidence ng arguments, kasi a Christian could still believe rationally kahit wala siyang access sa evidence and arguments. Next broadcast ay we will talk about arguments that show that God exists which will start on the contingency argument.

Photo Credit

Leibniz's Contingency Argument, Part 2 || Omar Arellano

Last broadcast ay we talked about the first part of the contingency argument ni Leibniz. We presented the argument and showed the truthfulness of the first premise. We also briefly talked about establishing the second premise. We showed sa second premise na si God ang best explanation sa existence ng universe. Ito ay dahil between abstract objects, such as mathematical entities, and God ay si God ang best na nag account as an explanation sa universe, dahil aside from being spaceless, timeless, and immaterial, ay we could see that God is a concrete object that is unimaginably powerful, which means na He could truly make changes sa reality, and that He is personal, which means na He could decide to create. Ang abstract objects ay causally walang power and impersonal, which cannot decide. Today ay we will talk about the second part of the contingency argument. We will continue sa pag establish ng premise 2 ng argument, then proceed to show how to establish premise 3 in case we need to give good reasons for people who deny the existence of the universe.
Going back sa premise 2, which is “If the universe has an explanation of its existence, that explanation is God” ay we could meet certain people who will say that the universe just exists necessarily. This is a radical admission. Ang comment nga ni William Lane Craig ay kahit ang atheist na philosopher of science na si Adolf Grunbaum ay indignant sa suggestion na yun ang view niya when Dr. Craig asked him. There will be some people who will say na instead of the universe, maybe ang matter itself that makes up the universe ang nag exist necessarily? Kaso this is problematic kasi we know that small particles like protons and neutrons are made up of quarks. May six types of quarks, which are up, down, charm, strange, top, and bottom. They can’t say na the ang matter in which elementary particles are composed of exists necessarily kasi they aren’t composed of anything. They are basic units of matter. So kung wala ang particular particle ay ang matter itself will not exist. Physicists would say din na the fundamental particles we have could’ve been different instead of the one that we have, and if that’s the case then we could’ve have a different universe. Dr. Craig gave an analogy like if your desk made of wood would instead be made of ice. If that happens, then an ice desk would’ve been a different desk and not the same desk. The same way that if we have different set of fundamental particles, ay even if it’s arranged identically sa universe natin ngayon ay we will still have a different universe. Even Stephen Hawking and Leonard Mlodinow would say na our universe ay isa sa 10500 na possible universes na maaaring mag come into existence. If the universe could’ve been different, then hindi ito nag exist by necessity. Now that we are able to establish Premise 2, let’s proceed sa third premise, which is “The universe exists”. If we meet a skeptic who doubts the existence of the external world, what do we do? Are we in the matrix? This is a first-order na skepticism. One solution na natutunan ko from Dr. Craig na puwede ko ibigay to this problem ay tinatawag na particularism. Advocates ng view na ito ay si G.E. Moore, Roderick Chisholm, and si Thomas Reid. Basically ay they will say that people can know specific na clear items for knowledge. Example nito ay we can affirm that we may seem to see a tree, or we can say na we know that 5+5 = 10, na kumain ako ng sinigang as lunch, atbp. And sinasabi rin ng particularists na we can know certain things without having to have a criteria kung paano natin nalaman ang mga bagay na iyon. We know many things kahit di natin fully na naiintindihan ang mga bagay bagay o kahit hindi natin kaya patunayan ang alam natin. Ang isang skeptic can object sa isang particularist in two ways: ang first one ay they will say na ang particularist ay nag beg ng question. Ang begging the question ay isang fallacy where the conclusion is assumed sa premises. So when the skeptic says this ay sinasabi niya na ina-assume ng particularist ang point in question, which is whether people have knowledge. Ang second one naman ay they will ask the particularist “how do you know?” Sa accusations na ito ay particularists could respond to this in four ways: First, if ang skeptic ay isang iterative skeptic, meaning ay hindi siya nag offer ng argument but merely asks in every assertion, “how did you know?” ay puwede hindi pansinin ito ng particularist dahil wala silang solid na position or argument. Pero if ang skepticism niya ay result ng isang argument ay puwede ipakita na one cannot reasonably doubt anything if you do not know some things. Ang isang global na unmitigated na skepticism ay hindi defensible na position kasi when they assert something ay they presuppose knowledge which they are trying to deny na possible. Second ay if skeptics will ask the question na “how do you know?” Particularists can simply refuse to play their game by saying na we can know certain things without being able to show or prove how we know it. Third, a particularist can say na just because logically possible na mali siya sa isang bagay ay hindi automatic na mali na siya agad in reality. So if hindi kaya ng skeptic to show good reasons kung bakit mali ang particularist ay hindi enough to merely say na logically possible na mali siya. Ang burden of proof ay nasa skeptic to show this.

Fourth, the particularist can show na he avoids the infinite regress sa usapan about knowledge and that they accord with the reality na people could really know some things contrary sa assertion ng skeptic. As a side comment, maliban sa arguments na binigay natin about particularism which we could use to demonstrate na we could know some things, like the existence of the universe, we can see common-sensically na the skeptic does not live consistently sa kanilang beliefs kasi in reality they live their lives as if they could really know some things. For this reason ay we could say na it’s the case that the universe or the external world does exist. Take note na in presenting an argument sa conversations ay hindi natin need i-establish or show lahat ng premises. We can just argue for the truthfulness of the premise if yung certain premise ay may objection from a person na kausap natin. Some of the premises kasi ay maaari na they will concede, like the third premise. So to review, let’s go back sa argument:

Premise 1: Everything that exists has an explanation of its existence.
Premise 2: If the universe has an explanation of its existence, that explanation is God.
Premise 3: The universe exists.
Premise 4: The universe has an explanation for its existence.
Conclusion: Therefore, the explanation of the universe’s existence is God.

So based on the contingency argument, in light of what we have talked about. Since premise 1 and 3 is true, then it follows sa premise 4 na ang universe ay may explanation for its existence. And since premise 2 and 4 ay totoo ay it’s reasonable for us to conclude na ang explanation for the existence of the universe is God. And if you don’t prefer the term God, as Dr. Craig would argue, ay the best explanation is “the extremely powerful, uncaused, necessarily existing, non-contingent, non-physical, immaterial, eternal being, who created the universe and everything in it”.

Today, in this broadcast ay we were able to show that the best explanation sa existence ng universe ay si God by addressing the objection that the universe exists necessarily. Aside from that ay I gave one good reason to show skeptics that the universe or the external world ay indeed nag exist in case they meet actual people first-order skeptics. Next broadcast ay we will now talk about the Kalam Cosmological Argument, which is an argument that shows what is the best explanation for the beginning of the universe.

Apologetics in Christianity & Science || John Ricafrente Pesebre

Among my many joys in apologetics ministry is to introduce modern counter-intuitive ideas most especially to evangelicals who have a negative bias against anything secular. One of these ideas is the integral relationship between faith and science, especially big science -- the era of Newton, Galileo and Copernicus.

Notice that those three are engineers. Engineers are concerned with mechanisms (an idea pointed out by Steve Fuller -- philosopher-sociologist and Auguste Comte Chair in Social Epistemology at the Department of sociology at University of Warwick, England). These were people along with others like Faraday, Boyle, Brahe, Kepler, and Maxwell who saw in nature mechanisms that are worthwhile and beneficial to discover and investigate. Once discovered they mapped out laws and also mathematical computations that would give an account of the phenomenon.

Notice also, that those scientists and engineers were professing Christian. They believed that nature’s mechanism is a worthwhile discovery because it was not only looking into the how God's mind worked but how it can be understood rationally.

Why believe nature is rational? Because the Creator is a rational being. Albert Einstein hints at the idea of a divinely-ordained rational universe: “I have not found a better expression than 'religious' for the trust in the rational nature of reality that is, at least to a certain extent, accessible to human reason." In the era of the big sciences, scientists were more explicit about the relationship of science and their belief in God. Robert Boyle said, “God would not have made the universe as it is unless he intended us to understand it.” Sabi din ni Louis Pasteur, “A bit of science distances one from God, but much science nears one to Him . . . The more I study nature, the more I stand amazed at the work of the Creator."

So there you go. The engineers of modern science looked at nature and they saw a mechanism placed there by God. In the Principia: Mathematical Principles of Natural Philosophy, the Holy Grail of Newtonian physics, Isaac Newton wrote this, “Blind metaphysical necessity, which is certainly the same always and every where, could produce no variety of things. All that diversity of natural things which we find suited to different times and places could arise from nothing but the ideas and will of a Being, necessarily existing.” This was the Newton who in one of his journals wrote, "Yet one thing secures us what ever betide, the scriptures assures us that the Lord will provide.”

Leibniz’s Contingency Argument Part 1 || Omar Arellano

Sa ating huling broadcast ay we talked about classical apologetics. We discussed about the two-step method ng classical apologists in showing Christianity to be true, which is ang pag gamit ng natural theology, kung saan we prove the existence of God using observation sa nature and our human reason, and also ang Christian evidences, which are particular evidence we use to make the case for the truthfulness of Christianity. Sa ating broadcast today ay we will start na to talk about the arguments we use sa natural theology for us to prove the existence of God. We will start sa Contingency Argument ni Gottfried Wilhelm Leibniz. What we will do muna is to present the argument, then explain each point for us to understand it properly.

Si Gottfried Leibniz ay kilala bilang co-founder ng calculus with Isaac Newton. Si Isaac Newton ay isang Ingles, at si Leibniz ay isang German, and they independently discovered calculus. Don’t worry kasi hindi naman related dun ang ating pag-uusapan today. Ang aim natin for talking about Leibniz’s argument ay for us to answer the question, “Why is there something rather than nothing?,” or in other words “Why does anything at all exist?”, which he wrote sa kanyang introduction sa philosophy of nature and metaphysics entitled “The Principles of Nature and of Grace, Based on Reason”. Magandang question ito for us to answer kasi it’s nostalgic, kasi it reminds us of our childhood kung saan ay we wonder kung saan ba nanggaling lahat ng nakikita natin. Here in our discussion ay I relied sa work ni William Lane Craig sa book niya na On Guard. I’ll do my best to explain it to you in simple terms. Let me start our discussion by introducing the argument:

Premise 1: Everything that exists has an explanation of its existence.
Premise 2: If the universe has an explanation of its existence, that explanation is God.
Premise 3: The universe exists.
Premise 4: The universe has an explanation for its existence.
Conclusion: Therefore, the explanation of the universe’s existence is God.

Sa argument na ito ay we can see that Premise 3 is obvious. If a person ay isang seeker after truth ay hindi niya ito i-deny. Ang obvious na i-deny nila first na we can talk about is ang Premise 1. In Premise 1, they will say object na “God then has a reason for His existence”. If we look sa argument ay it seems vulnerable sa objection dahil it says that “everything” ay may reason for their existence, which of course includes God. And if you say na si God ay nag exist without explanation, you will be accused na nag commit ka ng special pleading kasi you exempted God sa “everything” without enough justification. And they will be right na nag commit ka ng ganito na logical fallacy if you do that. You tempt them to say in the same vein na “bakit hindi puwede na ang universe ay nag exist lang without explanation?” As a Christian, to avoid this problem, ay you don’t have to worry about the idea that God has an explanation for His existence. Please allow me to explain. Sa pananaw ni Leibniz ay may dalawang bagay: first, ay ang mga bagay na nag exist necessarily, at pangalawa, mga bagay na nag exist contingently. Ang mga bagay na nag exist contingently ay nag rely sa isang external cause or sa ibang bagay in order for them to exist. Ang obvious example nito ay tayo mismo. We rely sa existence ng parents natin in order for us to exist. Ganoon din ang mga parents natin sa kanilang mga parents for them to exist. Ang mga phones natin ay nag rely sa materials na needed and for isang group or factory in order for the phones to exist. Tapos ang mga nag exist naman necessarily ay mga bagay na nag exist by necessity dahil sa kanilang nature. In other words ay impossible for them na hindi mag exist. Ang nature nila ay they cannot not exist. Ang example nito ay abstract objects tulad ng numbers, sets, at ibang mathematical entities. Hindi sila social construct na gawa natin. So it’s true nga na everything ay may explanation for their existence, either sa necessity of their own nature or dahil sa isang external cause. So when they ask us about the reason for God’s existence ay it’s because of the necessity of His own nature. This will provoke them to say na in the same way ay the universe ay nag exist based sa necessity ng own nature nito. They will say this kasi if we say na may explanation ang universe sa existence nito then we are saying na before the universe happened ay may nothingness, but siyempre it cannot be an explanation for anything. So for them by virtue of that ay it’s impossible for the universe to have an explanation, which is a logically fallacy na they assume from the start na totoo ang atheism. This is something siyempre na sila ang may burden of proof to establish. Even physicists na hindi Christian would say na time, space, and matter started when the universe started. If the universe started, then siyempre that would show na it fits sa category na ang universe ay isang contingent being. Ang analogy na we can give sa pagiging self evident ng premise 1 ay if we see a translucent ball sa isang forest floor. Siyempre we won’t think na it just existed inexplicably. If palakihin natin ang bola sa size ng car, we still would want an explanation. Kahit size pa ito ng house, or ng planet natin, or if ang ball would be the size of the whole universe! Some will say na true ito sa mga bagay inside the universe pero not of the universe itself, pero this would be a logical fallacy, kasi hindi puwede i-affirm na lahat ay may explanation, then you will exempt ang universe bigla by saying na walang explanation sa existence ng universe. For this reason ay mas plausible na true ang premise 1 rather than false.

Let’s now proceed sa Premise 2, which is “If the universe has an explanation of its existence, that explanation is God.” For me ay reasonable na premise ito kasi two lang namang ang possible na reasonable explanation for the existence ng universe, which is God and abstract objects. The reason for this ay if time, space, and matter, started when the universe started, then the cause of the universe must be beyond time, space, and matter. If hindi kasi beyond time, space, and matter ang cause ay it presupposes na agad ang existence of time, space, and matter, which is a logical contradiction. You’re basically saying na ang naging cause ng universe ay isang matter eh before the universe ay hindi pa nag exist ang matter. Therefore, ang cause dapat ng universe ay spaceless, timeless, and immaterial. That’s why ang possible na causes ay si God and ang abstract objects, which are mathematical entities. We have good reasons to think na hindi abstract objects ang cause, dahil causally impotent ang abstract objects to make changes sa world. They have no power and dahil impersonal ang mga ito ay wala silang capability to decide to create. Ang may capability to create or make changes ay isang concrete object, which truly exists and hindi lang mere concept. Ang best na nag fit here ay si God kasi maliban sa pagiging spaceless, timeless, and immaterial, ay unimaginable powerful and personal si God, so He can make changes and siyempre ay He can decide to create.

Dahil sa lack of time ay we will continue the discussion sa next episode. We will go back sa possible objection na the universe just exists necessarily, which people may use to avoid God being the explanation of the universe. We will address this to help you establish premise 2. Aside from that ay we will give good reasons in address objections in case we meet people who will object to premise 3 or they deny that the universe exists.

Today, ay we were able to present the argument and establish premise 1. We made distinctions about contingent and necessary beings for us to avoid the possible accusation of special pleading when we say na everything has an explanation for their existence. We also talked briefly about premise 2 of the contingency argument. Next episode ay we will talk about the objection sa premise 2 na ang universe ay nag exist necessarily. We will also talk about establishing the third premise in case we meet someone na mag-contest nito.

What is Classical Apologetics? || Omar Arellano

Ang apologetics ay isang science and art kung paano i-defend ang ating pananampalataya from objections laban dito. Lahat ng mga Christians ay called to practice apologetics. Ito ay dahil makikita natin mismo sa sinabi ni Apostle Paul na part ng ministry ng gospel ang pag defend sa gospel. Sabi nga ni Paul sa Philippians 1:7, “It is right for me to feel this way about you all, because I hold you in my heart, for you are all partakers with me of grace, both in my imprisonment and in the defense and confirmation of the gospel.” In light of this siyempre ay mapapatanong tayo about sa different methods kung paano ba i-defend ang ating faith. Sa current na series natin ay I will talk about ang methodology na tinatawag na classical apologetics. Pagkatapos ng talk natin about sa classical apologetics ay pag-uusapan natin sa mga susunod na broadcast ang mga iba’t ibang argumento na napapabilang sa methodology na ito upang maging mas familiar tayo rito. Sa ngayon ay magbibigay muna ako ng introduction patungkol sa kung ano ba ang classical apologetics bilang isang methodology. Ang magiging basis natin sa pag explain kung ano ang classical apologetics ay ang libro ni Steven Cowan sa Five Views on Apologetics kung saan ay may contribution ang apologist na si William Lane Craig about classical apologetics.

Basically ay Dr. Craig showed na ang methodological approach for classical apologetics is to use reason in the form of rational arguments and evidence ay essential for us to show that Christianity is true, though ang reason only has a secondary or contingent na role in personally knowing that Christianity is true. The reason is that ang proper ground of us knowing Christianity to be true ay based sa inner witness ng Holy Spirit sa ating hearts. We will share about this distinction of showing Christianity to be true and knowing Christianity to be true for us to appreciate the classical method. Ang classical na approach ay practiced ni Thomas Aquinas, Hugo Grotius, at William Paley. Three notable people na we know in our generation who practice it is si William Lane Craig, si R.C. Sproul who died last December 17, 2017, and si Norman Geisler who died last July 1, 2019. Ang classical na approach ay binubuo ng natural theology at Christian evidences. Ang natural theology ay defined as a way of reflecting on the existence and nature of God na independent sa divine revelation. Ang ginagamit nila typically ay ang human reason and also observation ng nature or ng universe. Ang mga example naman nito ay ang cosmological, teleological, moral, at ontological arguments for God’s existence. Ang Christian evidences naman ay evidence that particularly make a case for the truthfulness of Christianity. Ang examples nito ay ang arguments ni Geisler such as miracles, reliability of the scriptures, the resurrection of Jesus, the divinity of Christ, and the authority of the Bible. Just a quick comment, we will explain each of the mentioned arguments for us to grasp the big picture better so no worries if di niyo gets what is being referred to. Going back, in showing Christianity to be true, ang classical apologists would see na necessary ang pag gamit ng natural theology and Christian evidences, or in other words ay to show arguments muna for theism or God’s existence, then arguments specific that show Christianity to be true. Ito ang key na distinctive ng classical apologetics when we compare it with the evidentialist approach. Sila Sproul, Gerstner, and Lindsley would argue kasi na meaningless ang argument if hindi preceded ang miracles ng natural theology. Norman Geisler agrees with this na dapat natural theology muna bago Christian evidences. An evidentialist kasi na apologist like Gary Habermas would differ in a sense that we don’t need natural theology to precede Christian evidences. We can use for example, ang resurrection ni Jesus as a starting point, and when we are able to show it to be true, it retrospectively shows that God exists and that Jesus’ message is credible. Ito ang key difference between classical and evidentialist apologetics though they agree on many parts.

In justifying classical apologetics in Scripture, Craig commented on kathoratai on Romans 1:20, which means clearly perceive and discern. Sabi niya na puwede ito mag indicate na involved ang inferential reasoning sa pag perceive ng invisible nature ni God sa creation. Basically ang inferential reasoning ay you reach a conclusion based on reasoning and evidence. Isa siyang proseso where we use our reason to see whether or not a proposition is true, which leads us to a rational na conclusion. A very close parallel daw ayon sa mga commentators ng Romans passage ay ang Hellenistic na work na Wisdom of Solomon 13:1-9 kung saan clearly in view ang inferential reasoning. Higit pa rito ay sa Acts 14:17 na kahit God allowed the Gentiles to go in their own way, He did not leave them without evidence or testimony, which is binubuo ng created order. Plausible raw ito na interpretation which shows na legitimate ang pag gamit ng natural theology. Sa pag show naman ng Christian faith to be true, he cited ang appeal ng gospel writers sa miracles and fulfilled prophecy ni Jesus to show ang veracity ng kanyang message. Ang example nito ay ang practice ni Jesus sa Luke 24:25–27 and John 14:11, and ang sermon ni Peter sa Acts 2:22-32. Aside from what we had talked about in showing Christianity to be true, it’s important to note na ang role ng Holy Spirit in showing Christianity to be true is not to supply ang pagkukulang natin sa ating mga arguments. What He does ay ang pag move sa heart ng unbelievers to weaken their sinful na prejudices and for them to open their minds to consider the arguments.

Now that we were able to talk about showing Christianity to be true and a brief scriptural basis sa method ng classical apologetics, let’s talk about knowing Christianity to be true which is based sa inner witness ng Holy Spirit. Ang role daw ng witness ng Holy Spirit ay self-authenticating. This means na intrinsic siya na defeater ng mga defeaters brought against our faith. Ang defeater basically is a belief na if true will show na another belief is false. This means na we don’t need additional arguments or evidence for us to know na we experience God’s Spirit. It’s an immediate experience and not a proposition, like the way we see a beautiful scenery which is hard to describe using words, pero we know na maganda ang nakita natin na scenery. Ang subjective na assurance na ito gives us objective knowledge of the truth and ang experience overwhelms ang mga arguments na thrown against us. Ang analogy which I could give ay if you witnessed a murder. Dahil you are a primary witness ay sure ka kung sino ang pumatay. Even if you were framed to make it seem na you committed ang murder, kahit gaano ka solid ang argumentation nila against you ay resolved ka in your heart na you did not commit the crime. One passage that show this witness ay ang Romans 8:15-17, “For you did not receive the spirit of slavery to fall back into fear, but you have received the Spirit of adoption as sons, by whom we cry, “Abba! Father!” The Spirit himself bears witness with our spirit that we are children of God, and if children, then heirs—heirs of God and fellow heirs with Christ, provided we suffer with him in order that we may also be glorified with him.” Another ay ang Galatians 4:6, “Because you are his sons, God sent the Spirit of his Son into our hearts, the Spirit who calls out, “Abba, Father.” Ang role lamang ng argument and evidence in knowing Christianity to be true ay ang tinatawag ni Martin Luther na ang ministerial use of reason, which means na subordinate sa ating faith ang reason. This makes our faith secure in times na wala tayong evidence or argument for our faith.

In summary, we showed what classical apologetics is by showing yung distinction nito from evidential apologetics when we talked about showing Christianity to be true. We also talked briefly about yung scriptural basis for the practice. We also talked about yung knowing Christianity to be true na aspect ng classical apologetics to show na ang ultimate foundation ng faith ng isang Christian ay hindi based sa evidence ng arguments, kasi a Christian could still believe rationally kahit wala siyang access sa evidence and arguments. Next broadcast ay we will talk about arguments that show that God exists which will start on the contingency argument.

Photo Credit

Book Review: Joel Beeke's Family Worship || John Ricafrente Pesebre

BOOK REVIEW: Beeke, Joel. Family Worship. Grand Rapids, MI: Reformation Heritage Books, 2002. 35 pages.

The Puritan divine Thomas Manton in his "Epistle to the Reader of the Westminster Confession of Faith and Larger and Shorter Catechisms” reveals the typical high regard of ministers long time ago on the role of the parents in the catechizing and discipling of their children. Elsewhere (https://thexparadigm4parents.wordpress.com/2011/02/11/thomas-manton-and-family-worship/), I have outlined Manton's said essay. Family worship is the theme of this book review and it focuses on Joel Beeke's booklet _Family Worship_. With the discipleship movement in overdrive in the Philippines, a more conservative appeal for family worship grounds this discipleship social action. Beeke is "President and Professor of Systematic Theology and Homiletics at Puritan Reformed Theological Seminary, pastor of the Heritage Netherlands Reformed congregation in Grand Rapids, Michigan, editor of The Banner of Sovereign Grace Truth, and the author of numerous books" (Banner of Truth, website).

Beeke's booklet admonishes parents on the practice of family worship for Christian families. It focuses on persuading readers, most especially fathers, about the biblical foundation of family worship, why this is a duty and how to do it (the specifics up to the breakdown of time for the programme). Quite important is Beeke's last chapter on motivations as it zeroes in on existential reasons for the parents.

I find this booklet a fine introduction to a good library of books on family worship. But more importantly it is also an adequate beginner's guide on how to start family worship. Readers (most especially parents) will find in this booklet a sufficient explanation on the subject and a fine persuasive literature to start your own family worship. It is my hope that readers of this review will find time to check on Beeke's booklet that they can download here for free http://www.ntslibrary.com/PDF%20Books/FamilyWorship.pdf.